Wanneer je een vlugge blik op hun werk werpt, lijkt alles ogenschijnlijk normaal. Maar zodra je goed naar hun fotografie gaat kijken, ontvouwt zich een strak uitgedacht spel van licht en vormen die de realiteit verdraaien. Dit slimme werk van Marthe Bodil Vos en Lieve Maria Eek is niet onopgevallen gebleven. Hoewel ze pas vrij recentelijk een duo hebben gevormd onder de naam Maria Bodil, hebben ze al verschillende publicaties op hun naam staan en series geschoten voor bekende modeontwerpers als Iris van Herpen en Claes Iversen. 

VELUX nodigde de creatieven achter Maria Bodil uit om deel te nemen aan hun Artist Residency. Hierin kregen ze, net als vele andere kunstenaars van over de hele wereld, de kans om hun talent in het manipuleren van ruimtes en vormen tot uiting te brengen. Omdat het thema van de residentie Transforming Spaces is, vroegen we Marthe en Lieve wat ruimte, daglicht en vormen voor hen betekenen, en hoe hun werk voor VELUX tot stand is gekomen.

VICE: Hoe zouden jullie je stijl omschrijven?

Lieve: We zoeken altijd de vervreemding op of voegen een bepaalde mate van surrealisme toe. We spelen bijvoorbeeld vaak met echt versus nep, of creëren werelden die niet helemaal lijken te kloppen. Dat levert doorgaans vrij gestileerde beelden op, maar ze dragen wel altijd een bepaalde mate van kwetsbaarheid met zich mee. 

Marthe: Daarnaast proberen we om onze liefde voor design, kunst en architectuur binnen het relatief ‘platte’ medium fotografie naar voren te brengen. We betrekken verschillende disciplines in ons werk, om tot een meer driedimensionaal eindproduct te komen. We werken bijvoorbeeld vaak met 3D en zoeken naar nieuwe manieren om dit te combineren met onze fotografie. Voor dit specifieke project hebben we een driedimensionale ruimte ontworpen, die we vervolgens heel groot hebben geprint en als backdrop hebben gebruikt op de set.

Jullie maken conceptueel werk. Wat nemen jullie doorgaans als beginpunt wanneer jullie een opdracht krijgen?

Marthe: Wij beginnen eerst met een enorme berg ideeën. Alles waar we aan denken, schrijven we op. Vervolgens filteren we daaruit het idee dat ons het meest aanspreekt. 

Lieve: Tegelijkertijd beginnen we met ons inlezen in het onderwerp, om te kijken wat het voor ons betekent. Daar praten we samen veel over, om te horen hoe de ander erover denkt. Daarna proberen we intuïtief aan te voelen waar we mee door willen.

Wat is het uiteindelijke idee dat jullie voor VELUX hebben uitgewerkt?

Lieve: Tijdens dit project voor VELUX wilden we onderzoeken hoe licht een ruimte kan transformeren door een optische illusie te creëren. Zo hebben we een backdrop geprint waarop schaduwen te zien zijn die lijken te kloppen, maar eigenlijk helemaal niet realistisch zijn. We hebben in de print bijvoorbeeld daglicht gecreëerd op plekken waar geen raam zit. Dit heeft tot een heel bijzonder, sferisch lichtspel geleid.

Marthe: Doordat de print tweedimensionaal is, lijkt het op een schilderij. We refereren daarmee aan Edward Hopper, die ook veel met lichtinval en ramen werkte. Vanuit die inspiratie hebben we een moderne versie van zijn visie gecreëerd.

Wat draagt dit beeld voor jullie uit?

Marthe: Onze initiële gedachte was dat een tweedimensionale backdrop een driedimensionale ruimte optisch kan vergroten. Daarnaast zie je natuurlijk de vrouw, het model, bij wie we naar binnen kijken. Zij vertelt dit verhaal. Doordat we over haar schouder meekijken, voelt het bijna alsof je door nog een raam heen kijkt, als een extra laag. Uiteindelijk hebben we drie foto’s gemaakt, waarbij iedere foto een ander stadium van haar dag verbeeldt. Dit laat zien hoe het natuurlijke licht dat door het raam van VELUX valt telkens net iets anders reageert op de omgeving.

Een terugkerend thema in jullie werk is het gebruik van ruwe materialen en pure vormen. Hoe hebben jullie dit voor VELUX aangepakt?

Lieve: Iets wat in al ons werk terugkeert – ongeacht de stylist of de 3D-designer met wie we werken – is dat we alles helemaal uitkleden tot de meest minimale vorm. Alles moet minder en minder, strakker en strakker. Die grafische stijl is voor ons heel kenmerkend, zonder de menselijkheid erin te verliezen. Dat is onze uitdaging.

Marthe: Daarnaast zit er altijd een soort mysterieus randje aan, iets ontastbaars. 

In hoeverre houden jullie tijdens het maakproces rekening met de uiteindelijke ruimte of vorm waarin het werk te zien is?

Marthe: Dat doen we steeds meer, denk ik. We bevinden ons in een cultuur waarin je specifiek stukken maakt voor op Instagram. Tijdens onze samenwerking met VELUX hebben we dat opzettelijk niet gedaan, maar dus juist geprobeerd om er een soort schilderijtjes van te maken. Voor ons voelde dit als een persoonlijke ontdekkingstocht naar hoe we een vlak beeld driedimensionaal kunnen laten voelen.

Lieve: Ik denk vooral aan het beeld, het concept en wat dat zegt, maar de uiteindelijke vorm waarin het te zien is begint voor mij nu pas echt een rol te spelen. Tegelijkertijd werken we veel met 3D-ontwerpen. Die digitale 3D-objecten op de foto’s zouden we natuurlijk ook kunnen printen en fysiek kunnen gebruiken naast de foto’s in een expositieruimte. Het lijkt me gaaf om het beeld en de ruimte in elkaar over te laten lopen, door elementen uit de foto in de ruimte toe te voegen.

Heeft deze opdracht jullie kijk op het gebruik van licht veranderd? 

Lieve: Bij alle lamellen die ik nu zie denk ik eraan [lacht].

Marthe: Inderdaad! Het is grappig dat sinds dit project allerlei specifieke soorten zonweringen en hun lichtval me ineens opvallen. Doordat we veel verschillende vormen van licht in deze serie hebben verwerkt, was het natuurlijk ook een interessante les voor ons over wat je met natuurlijk licht kan doen. 

Lieve: We hebben ook best wat gelezen over daglicht en zijn ons nu veel meer bewust van bepaalde simpele dingen, bijvoorbeeld dat je iedere dag een bepaalde hoeveelheid daglicht nodig hebt om depressieve klachten tegen te gaan. 

Merken jullie ook dat jullie zelf productiever werken wanneer je werkruimte prettig verlicht is?

Marthe: We zijn pas anderhalf jaar samen bezig, maar hebben gelukkig wel meteen een werkruimte gezocht, waardoor we een eigen studio hadden tijdens de pandemie. We hebben hier heel grote ramen en kunnen er dus zelfs fotoshoots doen, wat zeker een pluspunt is.

Lieve: Toen de pandemie begon, studeerden we net af. Aangezien je nergens meer werd aangenomen en alles er zo uitzichtloos uitzag, hebben we besloten een ruimte te huren en gewoon voor onszelf te beginnen. Het feit dat we een heel fijne werkruimte hadden werkte enorm motiverend. 

Marthe: Als hier de zon doorkomt op grauwe dagen ga ik ook meteen even voor het raam in het licht staan [lacht]. 

Wat zijn jullie plannen voor de toekomst?

Marthe: Afgelopen jaar hebben we van alles uitgeprobeerd en veel commerciële klussen gedaan. Nu zou ik graag wat meer eigen werk gaan maken en naar een expositie toewerken. Zo kunnen we ook meer met fysieke 3D-objecten gaan werken. Online is alles zo snel vervlogen. 

Lieve: Inderdaad, we willen meer bezig zijn met driedimensionale manieren om ons werk aan het publiek te tonen, in plaats van alleen online. Nu we uit onze opstartfase zijn, zou ik graag wat meer de inhoud willen opzoeken en langdurende projecten willen aangaan.