Werp je enkel een snelle blik op hun werk, dan zie je misschien niet het volledige plaatje. Als je hun fotografie van dichtbij bekijkt, komt er een ingewikkeld spel van vormen en licht naar voren. Dit intelligente vakmanschap van Marthe Bodil Vos en Lieve Maria Eek bleef niet onopgemerkt. Hoewel ze nog maar kort als duo werken onder de naam Maria Bodil, hebben ze al meerdere publicaties op hun palmares staan en creëerden ze reeksen voor de bekende Nederlandse modeontwerpers Iris van Herpen en Claes Iversen. 

Het woonmerk VELUX nodigde de kunstenaars achter Maria Bodil uit om deel te nemen aan hun Artist Residency en hun talent voor het manipuleren van ruimtes en vormen met natuurlijk licht en kleur te tonen. Voor deze residentie nodigt VELUX verschillende internationale kunstenaars uit om een jaar lang hun kijk op natuurlijk licht en dakramen te delen. Aangezien het thema van hun residentie ‘Transforming Spaces’ was, vroegen we Marthe en Lieve wat ruimte, daglicht en vormen voor hen betekenen.

Hoe zouden jullie je artistieke stijl als creatief duo omschrijven?

Lieve: We streven er altijd naar om te vervreemden of een zekere mate van surrealisme toe te voegen. Zo spelen we vaak met de grens tussen echt en onecht, of creëren we werelden die nergens op lijken te slaan. Dat resulteert meestal in vrij gestileerde beelden, die wel een zekere kwetsbaarheid dragen.

Marthe: Daarnaast proberen wij onze liefde voor design, kunst en architectuur te laten zien binnen het relatief ‘vlakke’ medium fotografie. We betrekken verschillende disciplines in ons werk, om zo tot een meer driedimensionaal eindproduct te komen. We werken vaak met 3D en proberen nieuwe manieren te vinden om dit te integreren en te combineren met onze fotografie. Voor dit project hebben we een 3D-ruimte ontworpen. Die hebben we heel groot geprint en dan als achtergrond gebruikt.

Jullie stukken zijn erg conceptueel. Hoe beginnen jullie meestal?

Marthe: We starten met een enorme stapel ideeën en noteren alles wat in ons opkomt. Dan filteren we daar het concept uit dat ons het meest aanspreekt.

Lieve: Tegelijkertijd verdiepen we ons in het onderwerp, om te ontdekken wat het voor ons betekent. Dan bespreken we samen onze bevindingen om zo intuïtief te bepalen waar we mee verder willen.

Wat was jullie uitgangspunt voor de stukken die jullie voor VELUX hebben gecreëerd?

Lieve: Tijdens onze residentie voor VELUX wilden we onderzoeken hoe daglicht een ruimte kan transformeren door een optische illusie te creëren. Zo lijken de gedrukte schaduwen op de achtergrond te kloppen, maar zijn ze eigenlijk helemaal niet realistisch als je ze van dichtbij bekijkt. We hebben bijvoorbeeld daglicht in de print gecreëerd op plaatsen waar geen raam is. Dit resulteerde in een heel bijzonder, sferisch spel van licht en schaduw. 

Marthe: Omdat de print tweedimensionaal is, lijkt het net een schilderij. Het verwijst naar Edward Hopper, die ook veel met licht en ramen werkte. Met die inspiratie hebben we een moderne versie van zijn visie gecreëerd.

Wat vertellen de beelden die jullie voor VELUX hebben gemaakt?

Marthe: Ons oorspronkelijke idee was om een driedimensionale ruimte optisch te vergroten met een tweedimensionale achtergrond. Daarnaast zie je natuurlijk de vrouw, het model, in wiens huis we lijken binnen te kijken. Zij vertelt het verhaal. Als we over haar schouder kijken, voelt het bijna alsof we door een ander raam kijken, als een extra laag. 

Uiteindelijk hebben we drie foto’s genomen. Elke foto toont een andere fase van haar dag en laat zien hoe het natuurlijke licht dat door het VELUX-raam naar binnen valt anders interageert met de omgeving.

Een terugkerend thema in jullie werk is het gebruik van pure, maar vernieuwende vormen. Hoe hebben jullie dit aangepakt tijdens deze residentie?

Lieve: Een rode draad doorheen al ons werk – ongeacht met welke stylist of 3D-designer we werken – is dat we alles strippen tot de meest minimale vorm. Steeds minder en minder, strakker en strakker. Die grafische stijl is heel kenmerkend voor ons werk. Tegelijkertijd willen we het menselijke element niet verliezen. Dat is onze uitdaging.

Marthe: Bovendien zit er altijd een soort mysterieus randje aan, iets ongrijpbaars.

In hoeverre houden jullie tijdens het creatieve proces rekening met de uiteindelijke tentoonstellingsruimte of -vorm?

Marthe: Ik denk dat we dit steeds meer doen. We zitten in een cultuur waarin kunstenaars creaties maken specifiek voor Instagram. Tijdens deze residentie hebben we dat bewust niet gedaan, maar hebben we geprobeerd om van onze stukken een soort schilderijen te maken. Het werd voor ons ook een persoonlijk onderzoek naar hoe we een plat beeld meer driedimensionaal kunnen laten aanvoelen.

Lieve: Meestal denk ik vooral na over het beeld, het concept en wat het vertelt. De uiteindelijke vorm waarin het te zien is, begint voor mij nu pas een rol te spelen. We werken ook veel met 3D-ontwerpen. We zouden die digitale 3D-objecten ook kunnen printen en fysiek naast de foto’s in een tentoonstellingsruimte plaatsen. Het lijkt me cool om het beeld en de ruimte in elkaar te laten overvloeien door elementen uit de foto in de ruimte toe te voegen.

Heeft deze VELUX-residentie jullie kijk op het gebruik van natuurlijk licht veranderd?

Lieve: Ik ben me nu heel bewust geworden van alle zonwering die ik om me heen zie [lacht].

Marthe: Inderdaad! Het is grappig hoe allerlei specifieke types van zonwering en het licht me plots opvallen. Omdat we veel verschillende vormen van licht in deze reeks hebben verwerkt, was het voor ons ook een interessante les over wat je met licht kan doen.

Lieve: We hebben ook heel wat gelezen over daglicht en zijn ons nu veel meer bewust van bepaalde simpele dingen, zoals dat je elke dag een bepaalde hoeveelheid daglicht nodig hebt om symptomen van depressie tegen te gaan.

Hebben jullie het gevoel dat je productiever bent in een ruimte met voldoende daglicht?

Marthe: We werken pas anderhalf jaar samen. Gelukkig hebben we meteen een atelier gezocht, zodat we tijdens de pandemie onze eigen studio hadden. We hebben hier heel grote ramen en gebruiken het soms zelfs als fotostudio, wat ook een mooie aanwinst is. 

Lieve: Toen de pandemie uitbrak, waren we net afgestudeerd. Omdat geen enkel bedrijf nieuwe mensen aanwierf en alles er zo hopeloos uitzag, besloten we een ruimte te huren en gewoon voor onszelf te beginnen. Het feit dat we zo’n mooie werkruimte hadden, was heel motiverend.

Marthe: Als de zon doorkomt op grijze dagen, ga ik meteen voor het raam staan om het licht op te snuiven [lacht].

Wat zijn jullie toekomstplannen?

Marthe: Vorig jaar hebben we van alles geprobeerd en veel werk op vraag gemaakt. Nu wil ik graag wat meer persoonlijke stukken maken en toewerken naar een tentoonstelling. Zo creëren we ook de mogelijkheid om meer fysieke 3D-objecten te gebruiken. Online is alles zo tijdelijk. 

Lieve: We willen inderdaad ook graag driedimensionaal zijn in de manier waarop we ons werk voorstellen aan het publiek, niet enkel online. Nu we uit onze opstartfase zijn, zou ik graag dieper in bepaalde langetermijnprojecten of ideeën duiken.